Archieven

Citroengras oogst en bewoner compostvat

Nee, geen toverstaf, citroengras! Oké, mijn kinderen vinden dit echt wel een toverstaf. Ik had net woest de citroengras struiken uitgespit en die werkten niet mee dus ik was buiten adem. Als pauze gluurde ik zoals vaker even in het voorluik van compostvat. Iemand keek licht geïrriteerd terug! Ik schrok en bewonderde het mooie nieuw aangelegde gangenstelsel wat nu door de compost liep.

De vorige week nog veelvuldig aanwezige pissebedden en wormen waren verdwenen… Enkele dagen daarvoor was de ton nog gelucht door met de pin gaten te prikken en de boel om te woelen, waarschijnlijk rakelings langs de kleine egel. Of meneer heeft het werk in de afgelopen dagen gedaan?  Hoe dan ook hebben we een nieuwe bewoner.

Handenvol goudsbloemen en eerste peultjes geoogst!

De derde kruidenbak is af en terwijl de merel mijn aardbeien opeet pluk ik de eerste peultjes. Zo hebben we allebei wat lekkers. Zie je bovenin links dat spinnenweb? Dat is mijn bonenklimrek. Ik heb courgette en komkommer gepoot maar ik geniet nu met die warme dagen het meest van de watervallen!

Handenvol goudsbloemen en een veld vol kamille zijn net geoogst en liggen boven in de Rosea kamer te drogen. Mooi want mijn Calendula oogst van 2016 was echt op. Zie je dat plantje rechts in de onderste bak? Dat is rode zonnehoed oftewel Echinecea Purpurea. Goed voor de weerstand vindt ook A. Vogel en een mooie bloem. Wil je een stekje, vraag gerust!

Ik wens je een fijne dag!

Groetjes Roos van Rosea Pommeralis

Bleoemetjes en bijtjes en evolutie van het spruitje.

Ooit logeerde het zoontje van een diep gelovige nicht bij mij. Toen we aan tafel zaten en spruitjes aten zei hij mistroostig: “Ik begrijp niet waarom God spruitjes heeft geschapen”. Ik antwoordde hem dat ik dacht dat God dit misschien niet op zijn geweten had, maar hoe het volgens mij wel gegaan kan zijn, kon ik hem op dat moment niet zeggen. Nu doe ik graag een poging. Wie weet, leest hij het nog eens. Door Sophia Botermans.

Maar hoe zat dat ook weer? Hoe wordt iets tot spruitje, tot appelboom of zelfs tot mens?

Laten we het bij een kernvraag houden: Wanneer en hoe kwam het eerste spruitje op aarde?

Volgens mij kom je uit bij de evolutietheorie. Grofweg is dat een verklaring van het ontstaan van leven op aarde. Maar wie letterlijk in het scheppingsverhaal uit de Bijbel gelooft, denkt anders. ‘God schiep alles, dus ook een spruitje’, zegt men dan. Was dat zo van floeps!!.. en ineens stonden er naast de boerenkool, spitskool en groene kool, mooie spruitjesplanten? Ik geloop daar niet zo in. Maar, stel dat God wel de Schepper van alles is, dan heeft Hij misschien wel gebruik gemaakt van de evolutietheorie.

Want deze theorie gaat uit van 3 dingen:

1. Variatie, alle organismen van eenzelfde soort zijn iets verschillend

2. Overerving, kinderen lijken op hun ouders en dat is ook zo bij planten en dieren

3. Alleen de aangepasten overleven, de natuur is hard.

Voor het gemak neem ik als voorbeeld geen spruitje, maar de mens.

Archeologen hebben al veel voorlopers van ons mensen gevonden. We stammen niet af van de apen maar hebben samen wel eenzelfde voorouder. Onze wegen splitsten zich ooit, miljoenen jaren geleden. Men gaat ervan uit dat wij, Homo sapiens, 200.000 jaar geleden ontstonden uit eerdere menssoorten als de Homo erectus, Homo ergaster en nog wat soorten. Ook hebben we een stukje van de Neanderthaler in ons. De andere soorten zijn allen uitgestorven. 70.000 jaar geleden zwierven wij,  de Homo sapiens, uit over de hele aarde.

Maar waarom overleefden wij en die andere menssoorten niet? Daar komen we uit met de evolutietheorie. Alle individuen verschillen een beetje. (1. Variatie) De mens ontstond in Afrika. Daar waren dichte bossen waar onze aap/mens voorouders leefden. Toen het klimaat heter werd verdwenen de bomen en ontstonden er grote steppen met hoog gras waar roofdieren zich goed konden vermenigvuldigen. Onze voorouders vielen ten prooi aan hen. Maar er waren enkelen die een beetje rechtop konden lopen.

Zij zagen de tijgers en leeuwen aankomen en overleefden beter dan zij die dat niet konden. Van hun kinderen, die dat nog beter konden (2. Overerving) bleven er meer in leven en van hun kinderen overleefden weer de besten. Zo leerde de aap/mens rechtop lopen. Wie rechtop loopt heeft de handen vrij en kan stokken ter verdediging gebruiken. De kinderen die dat het beste konden, overleefden het best en plantten zich voort. De rest werd opgegeten. (3. de aangepasten overleven)

En nu het spruitje.

Een verschil met een spruitje en een mens is dat een spruitje door de mens gekweekt wordt. Kweken is selecteren door de mens. Alle groentesoorten komen voort uit de wilde natuur. Ooit was er een voorouder koolplant waaruit alle koolsoorten zijn ontstaan. Dat ging zo:

De wilde koolplanten verschilden soms wat van elkaar (1. variatie) De een was glad, de ander een beetje kronkeliger (een potentiële boerenkool), een derde had een langere steel met hier en daar een uitlopertje. Een slimme boer in de middeleeuwen vond die uitlopertjes lekker en oogstte zaad van zo’n plant. Van de uitgezaaide plantjes groeiden er gewone gladde planten, een paar met uitlopertjes en ook een paar met iets dikkere uitlopers aan de steel.(1. variatie en 2. overerving) De boer nam zaad van deze plant en zo kweekte hij voort, tot er aan zijn koolplant heel veel ronde, dikke uitlopertjes zaten. Het spruitje was geboren. Nu denk je misschien: “en hoe zat het met die harde natuur?” (3. alleen de aangepasten overleven) In dit geval speelde de boer voor God en vernietigde de niet gewenste spruitplanten zonder lekkere, dikke spruitjes.

 

Kruidenthee maken, of in stilte opdrinken?

053De lekkere kruidenthee werd dit keer in stilte opgedronken in plaats van nieuw gemaakt.

Terwijl mijn dochter vanmiddag onrustig sliep vanwege doorkomende tanden ging ik stilletjes met een kop thee in mijn Rosea Pommeralis kamer zitten. Dat is tegenover de kinderkamer. Eigenlijk was het plan om kruidenthee af te maken maar ik ben in die stoel gekropen en er pas een poos later weer uitgekomen om avondeten te maken. Soms heb ik dat even nodig.

Voordeel van kruidenvrouw zijn is dat ik een boel lekkere eigen theetjes tot mijn beschikking heb! Nou ga ik vrijdag wel in de middag fijne kruidenthee maken, ook graag voor jou! Staat er geen kruidenmengsel naar jou keuze tussen in de webshop dan maak ik een nieuwe mix  speciaal voor jou! (en als je hem wilt delen zet ik het in de webshop erbij…)

 

Rosea Pommeralis fruitboomgaard is af, familie fruitbomen appel, peer, kers en pruim geplant.

dsc_0008De vierde familiefruitboom zit in de grond! Op een onderstam zijn vijf soorten peer/ appel/ pruim of kers geënt, dus eigenlijk heb ik nu 20 fruitbomen geplant! De fruitbomen bestuiven elkaar en omdat er verschillende rassen op een boom zitten is er voor iedereen wel een soort die je lust! Ik heb gekozen voor laagstam fruit zodat je het gemakkelijk kunt plukken en geen ruzie krijgt met de buren. Volwassen grootte van de bomen is dan circa 2-3 meter.

De Appel; een psychologische vrucht met geneeskracht!

img-20161014-wa0001_800x600Nee, ik heb geen hamster maar een hongerige dochter met een appelliefde! Bijna dagelijks vind ik een appel op de grond die madam halverwege is vergeten. Dat mag nog als je tien maanden oud bent.

Ik heet Pommerel, ooit waarschijnlijk afgeleid van Pommes, appel in het Frans. Wist je dat de appel ook geneeskracht heeft? Mild laxerend, stimuleert de stoelgang en bevat vitamines en mineralen. Mijn moeder vertelt:

De appel tussen wal en schip De appel is heel oud en altijd al betrokken geweest bij afkeer, jaloezie, boze daden, verleiding en dood van mensen. Maar ook bij verering, schoonheid, begeerte en liefde.  Welk mens, laat staan welke appel, raakt alleen daardoor al neurotisch? Het begon al bij de schepping. De prachtige, door God geschapen appeltjes hingen daar zo maar wat blozend te hangen aan een boom in het paradijs. Ze wisten van geen kwaad. Komt er plots zomaar een blote vrouw, die een prachtig appeltje plukt en haar tanden erin zet. Een of ander serpent heeft dat haar ingefluisterd, zegt ze. En een naakte man doet het nog eens dunnetjes over. Wat moet je als appel? Je weet meteen dat dit helemaal fout gaat lopen, maar je bent machteloos. En ja hoor, even later wordt de hele tuin waar je in staat opgeheven.

Na dit vreselijk voorval gebeurden er nog meer heftige dingen waarbij de appel een ongevraagde hoofdrol speelde. Wat te denken van de gouden appel die de aanleiding was voor de Trojaanse oorlog? Erin, de Griekse Godin van de twist, bood aan de Griekse Godinnen Hera, Athene en Aphrodite eens een gouden appel aan. Ze zei : ”Deze gouden appel is voor diegene van jullie die het allermooiste is.”  Nou, het gevolg kon je wel raden. Ruzie! De Oppergod Zeus moest er aan te pas komen. Hij wist er geen raad mee en stuurde de vrouwen naar de knappe koningszoon Paris uit Troje. Die moest het maar oplossen. Paris, als gewoon kortzichtig mens koos voor de mooie Godin Aphrodite. Als dank liet Aphrodite de allermooiste vrouw van die tijd, Helena, verliefd worden op Paris. Een probleempje was dat Helena getrouwd was met de machtige koning Menelaos uit Sparta. Daar hebben Troje en Sparta toen maar eventjes 10 jaar oorlog over gevoerd.

Ik eet er nog maar eentje, zo een half opgegeten exemplaar van mijn dochter, en maak van de rest gelei:

Een makkelijk recept voor appelgelei:

3 kilo appels

750 gram suiker

3 kruidnagels

1 onbespoten citroen

1 glas water

De appels schillen, in vieren snijden en de klokhuizen met de kruidnagels in een kruidenzakje doen. Appels, water, citroen (in dunne schijven), suiker en kruidenzakje zachtjes aan de kook brengen en goed roeren tot de suiker is opgelost. Daarna op hoog vuur 20 minuten door laten koken tot de gewenste dikte is bereikt. (Geregeld roeren). Kruidenzakje en resten citroen eruit vissen. Dan in schone, met kokend water omgespoelde potjes doen.

Brandnetel, Deel 2; een kruiden zegen!

nettles-784372_960_720Hans Christiaan Andersen schreef een sprookje over een prinses met 11 broers die in zwanen werden veranderd. Om de betovering te verbreken moest ze mantels weven van brandnetels en die over hen heen gooien. Het is een van mijn lievelingssprookjes!

Vezels van brandnetels werden vroeger volop gebruikt om kleren (neteldoek) mee te maken. Het was de kleding van de armen. Er wordt van brandnetel ook haarwater gemaakt. Spoelen met brandnetelaftreksel doet je haar glanzen. De brandnetel is een broertje van de hennepnetel waar ambachtslieden nog steeds kleding en touw van maken.

Brandnetel werd vroeger volop gegeten. Het bevat veel ijzer en vitamine C. Scheurbuik werd ermee bestreden. Ook nu nog wordt het soms gegeten en gebruikt als veevoer. Brandnetel werkt bloedzuiverend en bevat veel mineralen waaronder ijzer. Reumapatiënten geselden zich vroeger met verse bossen brandnetel om pijnlijke gewrichten tegen te gaan. Tijdens Luilak werden luie jongeren weleens getrakteerd op slaag met brandnetels. Zelfs de duivel werd ermee uitgedreven! Ik gebruik de brandnetel in een helend kruiden theemengsel met framboos. Die kruidenthee is ook heel geschikt voor vrouwen tijdens de menstruatie omdat het mineralen aanvuld.

Als al deze mooie eigenschappen niet overtuigend genoeg zijn… De brandnetel is ook heel belangrijk voor vlinders. De Atalanta, Dagpauwoog en de Kleine Vos leggen hun eieren het liefst op de brandnetel en halen er ook hun voedsel. De rupsjes doen zich tegoed aan de bladeren en ze verpoppen zich graag op de brandnetel.

Je kunt de brandnetel in de volkstuin goed gebruiken als luizenbestrijder en organische bemester. Daarvoor zet je flink wat geplukte brandnetels in een emmer water. Liefst elke dag de drab even omroeren. Het gaat gisten en flink stinken. Dat is goed. Na een dag of 10 zeef je de drab, verdunt het 1 op 10 en giet het bij je planten. Ik heb het zelf op deze manier gedaan maar mensen die het preciezer willen doen kunnen op internet kijken.

En nog zijn we niet uitgeput! Brandnetels zijn gezond en lekker en daarom wat recepten. Zelf vind ik ze het lekkerst in de soep maar in de macaroni of met puree is het ook goed te eten.

Snelrecept met macaroni.

Pluk jonge brandnetels of, als ze al wat ouder zijn, alleen de toppen. (handschoenen aan!) Was ze en snij ze in stukjes. Bak wat magere spekblokjes en kook de macaroni. Bij oudere brandnetels kan je ze meteen meekoken. Jonge blaadjes kan je er op het laatst doorroeren. Je kunt ze ook even opbakken in roomboter. Maak een roomsausje. Giet de macaronie met brandnetel af. Giet de saus erover, strooi er wat geraspte kaas over en erbovenop de gebakken spekjes. Echt lekker!

Brandnetelsoep.

Pluk jonge brandnetels, snij ze fijn. Smoor ze even in een klont roomboter. Kook ze 10 minuten met een bouillonblokje erbij.  Doe er wat kleine gehaktballetjes van biologisch gehakt in en een handje vermicelli. Een heerlijk soep!

Zoet, zoeter, zoetst!

Foto0534Foto0558

Zoet, zoeter, zoetst is de sterke tijm siroop die ik net heb gemaakt! Jummie, ik zou er haast keelpijn voor over hebben… En toen moest ik van mijn man naar bed gister en liep de computer vast. Ik en de moderne techniek zijn niet altijd vrienden… Morgen zal ik een foto maken van de siroop, mijn moeder heeft al drie flesjes besteld dus tijmplantjes: groei, groei, ik heb jullie nodig!

Oktober, de zoete inval

Foto0548  Foto0556

Wennen aan de koude natte herfst. Ik krijg zin in zelfgemaakte appeltaart. Nou zie ik al maanden appeltjes groeien vanuit mijn slaapkamerraam. Die appels ga ik eens even van dichtbij bekijken. Vorige week nog blozend aan de boom, nu verwerkt tot zoete lekkernij. De kippen stelden teleur dus ik moest wel naar de winkel voor eieren. Terwijl mijn huis zich vult met heerlijke geuren ga ik even de laatste twee rozemarijnen poten. Armen vol tijm zijn ondertussen netjes gerangschikt in rieten mandjes en op een donkere plek te drogen gezet. Volgende week ga ik daar een heerlijke siroop van maken, mijn eigen hoestdrankje. Zoet, zoeter zoetst.

Heerlijke olie maken en rozemarijn verpoten

Foto0397malva13P1000132stjanjuli13

Wat een plens regen is er gevallen zeg, zondag. Gelukkig zat ik aan de goede kant van het raam naar verregende kipjes te kijken die dapper probeerden te scharrelen tussen de plensbuien door. Zaterdag was ik er gelukkig op tijd bij om lekker in de tuin aan de slag te gaan dus zondag heb ik besteed om mijn oogst verder te verwerken. Ik heb de salie en tijm weer kort gewiekt zodat ze niet verhouten, als een volleerd kapster heb ik ze een bobkapsel aangemeten, aan de zijkant wat korter dan bovenop. De laatste twee rozemarijnen zijn mee naar huis gegaan en staan in een pot te wachten om gepoot te worden naast hun zusters. Op dit moment staan de nieuwste oliën voor 2013 te pruttelen, Calendula, Malva sylvestris (=kaasjeskruid) om uit te proberen en hopelijk straks rode St. jan! Gisteren was manlief jarig dus het bezoek keek even vreemd op toen ze deze heks in haar ketel zagen roeren. Nou ja heks, mensen vinden het al snel eng als je met kruiden bezig bent… In dit geval valt het allemaal wel mee, of tegen, hoe je het maar bekijkt. Ik heb niet genoeg wratten en mis de kenmerkende punthoed. Zwarte kleding draag ik niet vaak en mijn ketel is een stevige grote oude soeppan. Wel zwart, moet ik toegeven… Regen zorgt ervoor dat de rozemarijnen nog even moeten wachten om gepoot te worden. Eerst een kop munt thee en me ontfermen over het laatste stukje taart wat over is van de verjaardag.