Waterval is klaar en de vogels genieten er meteen van door te badderen. Aardbeien beginnen te bloeien en veel kruiden komen weer boven de grond! Eerste goudsbloem oogst is een feit!
Waterval is klaar en de vogels genieten er meteen van door te badderen. Aardbeien beginnen te bloeien en veel kruiden komen weer boven de grond! Eerste goudsbloem oogst is een feit!
Terwijl het overal meer begint te leven ben ik meer bezig met de dood. Mijn schoonvader Stephan die bij ons inwoonde is relatief plots overleden in de afgelopen weken. Gewoon thuis in zijn bed, terwijl ik het gras aan het maaien was. Stephan dacht mee over de tuin en heeft voor ons familie fruit bomen gekocht. Behalve de appel want daar hield hij niet van. Hij had humor en genoot van buiten in het zonnetje zitten. We waren bijna klaar om de watervallen/ riviertjes in de grote bak te maken zodat hij kon genieten van het klaterende water. Lieve pap, wat gaan we je missen!
Ooit logeerde het zoontje van een diep gelovige nicht bij mij. Toen we aan tafel zaten en spruitjes aten zei hij mistroostig: “Ik begrijp niet waarom God spruitjes heeft geschapen”. Ik antwoordde hem dat ik dacht dat God dit misschien niet op zijn geweten had, maar hoe het volgens mij wel gegaan kan zijn, kon ik hem op dat moment niet zeggen. Nu doe ik graag een poging. Wie weet, leest hij het nog eens. Door Sophia Botermans.
Maar hoe zat dat ook weer? Hoe wordt iets tot spruitje, tot appelboom of zelfs tot mens?
Laten we het bij een kernvraag houden: Wanneer en hoe kwam het eerste spruitje op aarde?
Volgens mij kom je uit bij de evolutietheorie. Grofweg is dat een verklaring van het ontstaan van leven op aarde. Maar wie letterlijk in het scheppingsverhaal uit de Bijbel gelooft, denkt anders. ‘God schiep alles, dus ook een spruitje’, zegt men dan. Was dat zo van floeps!!.. en ineens stonden er naast de boerenkool, spitskool en groene kool, mooie spruitjesplanten? Ik geloop daar niet zo in. Maar, stel dat God wel de Schepper van alles is, dan heeft Hij misschien wel gebruik gemaakt van de evolutietheorie.
Want deze theorie gaat uit van 3 dingen:
1. Variatie, alle organismen van eenzelfde soort zijn iets verschillend
2. Overerving, kinderen lijken op hun ouders en dat is ook zo bij planten en dieren
3. Alleen de aangepasten overleven, de natuur is hard.
Voor het gemak neem ik als voorbeeld geen spruitje, maar de mens.
Archeologen hebben al veel voorlopers van ons mensen gevonden. We stammen niet af van de apen maar hebben samen wel eenzelfde voorouder. Onze wegen splitsten zich ooit, miljoenen jaren geleden. Men gaat ervan uit dat wij, Homo sapiens, 200.000 jaar geleden ontstonden uit eerdere menssoorten als de Homo erectus, Homo ergaster en nog wat soorten. Ook hebben we een stukje van de Neanderthaler in ons. De andere soorten zijn allen uitgestorven. 70.000 jaar geleden zwierven wij, de Homo sapiens, uit over de hele aarde.
Maar waarom overleefden wij en die andere menssoorten niet? Daar komen we uit met de evolutietheorie. Alle individuen verschillen een beetje. (1. Variatie) De mens ontstond in Afrika. Daar waren dichte bossen waar onze aap/mens voorouders leefden. Toen het klimaat heter werd verdwenen de bomen en ontstonden er grote steppen met hoog gras waar roofdieren zich goed konden vermenigvuldigen. Onze voorouders vielen ten prooi aan hen. Maar er waren enkelen die een beetje rechtop konden lopen.
Zij zagen de tijgers en leeuwen aankomen en overleefden beter dan zij die dat niet konden. Van hun kinderen, die dat nog beter konden (2. Overerving) bleven er meer in leven en van hun kinderen overleefden weer de besten. Zo leerde de aap/mens rechtop lopen. Wie rechtop loopt heeft de handen vrij en kan stokken ter verdediging gebruiken. De kinderen die dat het beste konden, overleefden het best en plantten zich voort. De rest werd opgegeten. (3. de aangepasten overleven)
En nu het spruitje.
Een verschil met een spruitje en een mens is dat een spruitje door de mens gekweekt wordt. Kweken is selecteren door de mens. Alle groentesoorten komen voort uit de wilde natuur. Ooit was er een voorouder koolplant waaruit alle koolsoorten zijn ontstaan. Dat ging zo:
De wilde koolplanten verschilden soms wat van elkaar (1. variatie) De een was glad, de ander een beetje kronkeliger (een potentiële boerenkool), een derde had een langere steel met hier en daar een uitlopertje. Een slimme boer in de middeleeuwen vond die uitlopertjes lekker en oogstte zaad van zo’n plant. Van de uitgezaaide plantjes groeiden er gewone gladde planten, een paar met uitlopertjes en ook een paar met iets dikkere uitlopers aan de steel.(1. variatie en 2. overerving) De boer nam zaad van deze plant en zo kweekte hij voort, tot er aan zijn koolplant heel veel ronde, dikke uitlopertjes zaten. Het spruitje was geboren. Nu denk je misschien: “en hoe zat het met die harde natuur?” (3. alleen de aangepasten overleven) In dit geval speelde de boer voor God en vernietigde de niet gewenste spruitplanten zonder lekkere, dikke spruitjes.
De vierde familiefruitboom zit in de grond! Op een onderstam zijn vijf soorten peer/ appel/ pruim of kers geënt, dus eigenlijk heb ik nu 20 fruitbomen geplant! De fruitbomen bestuiven elkaar en omdat er verschillende rassen op een boom zitten is er voor iedereen wel een soort die je lust! Ik heb gekozen voor laagstam fruit zodat je het gemakkelijk kunt plukken en geen ruzie krijgt met de buren. Volwassen grootte van de bomen is dan circa 2-3 meter.
Pepermunt heeft de primeur in de tweede bak na een stevige snoeibeurt, want nodig voor een bestelde natuurlijke crème! Allemaal nieuwe plekjes voor de kruiden en dus natuurlijke cosmetica. Een kruid kan namelijk nog zo mooi bloeien maar in 95% van de gevallen komt de bloem binnen enkele dagen in het droogmandje terecht.
Terwijl ik dit deed stond de radio aan en alles gaat natuurlijk over de verkiezingen in Amerika. Hoe kunnen die Amerikanen nou voor een Trump kiezen?! Iets fanatieker als nodig is schep ik nog even verder.
Woon je op luchtige zandgrond in Heemstede of op stevige Drentse klei? Noem mij de kruiden uit je tuin en ik vertel waar je woont!
Kweek zie je daar waar de bodem een slechte structuur heeft. Je kan dat verhelpen met compost geven. Flink omploegen en dat een paar keer herhalen want twee centimeter wortel is genoeg om een nieuw plantje te vormen!
Een beetje Vogelmuur laat zien dat de bodem oké is, wees er dus maar blij mee! Teveel vogelmuur betekent teveel mest. Ook brandnetels, zevenblad en klein kruiskruid laten zien dat je wel een minder mag bemesten.
Akkerdistel, kamille en kruipende boterbloem vertellen je dat de grond te dicht zit. De grond los maken en wat compost geven zal helpen.
Heb je een braakliggend of omgeploegd terrein op zanderige grond zie je waarschijnlijk snel goudsbloemen en klaprozen komen. Ligt het lang braak komen de berken bomen! Niks aan doen totdat je de grond weer nodig hebt.
Schapenzuring duidt op een voedselarme, zure grond. Compost, mest en kalk helpen het probleem op te lossen.
Ik duik nog even de tuin in!
Voor natuurlijke cosmetica, zoals crème, kruiden thee of om lekker mee te koken! Kruiden kweken kan ook op een balkon, in potten of in een vergeten hoekje van je tuin. Als er maar voldoende zon is en je niet vergeet water te geven! (Dat laatste ben ik niet zo sterk in, water geven, dus bij mij staat alles in de volle grond of het is dood)
Soms kom ik rare dingen tegen in de tuin, in dit geval een paddenstoel. Mijn moeder vertelde mij onlangs dit verhaal:
Een man vertelde op een feestje over reizen naar Mars. Hij geloofde dat wij onze aarde zo zouden uitputten dat we onze toevlucht zouden moeten zoeken op Mars. Hij had er duidelijk over nagedacht. Hij wist ook precies hoe dat zou gaan. De eerste Marsreizigers, de pioniers, zouden in een soort kassencomplex leven. Daarin zouden ze een aardse situatie nabootsen. Hij zei dat er op verschillende plaatsen op aarde al grote projecten op dit gebied waren geweest. Zelfs al in de jaren 90 van de vorige eeuw. Hij had het over “Biosfeer 2”, een kassencomplex in Arizona, in Amerika. Ik hing aan zijn lippen. Daar wilde ik meer van weten. Maar, zoals dat op een feestje soms gaat, kreeg de man teveel last van de aandacht en de drank en ging steeds vreemdere dingen beweren. Toen hij ging vertellen over ondergronds levende marsmannetjes met geweldige intelligentie, die als volwassenen geboren worden (arme marsvrouwtjes!) haakte ik af en ging een bitterballetje eten.
Ik ben gaan snuffelen op internet en er blijkt nog wat van waar te zijn ook: In 1991 is er een groot project geweest in Tucson in Arizona, Biosfeer 2 genoemd (Aarde was biosfeer 1). Men maakte een heel grote kas, ter grootte van drie voetbalvelden met een knap technisch systeem om de luchtkwaliteit goed te houden. Het project had een mini oerwoud, woestijn, oceaan, savanne en een minimoeras met zelfs een mangrove. Daarnaast bouwden ze twee afdelingen met 2000 m2 voor intensieve, biologische landbouw. Gedurende twee jaar hebben hier vier mannen en vrouwen gewoond maar meermaals moest er van buitenaf worden ingegrepen om problemen te voorkomen. Vooralsnog hebben we dus maar een aarde die goed werkt.