Archieven

Brandnetel, plaag of zegen? Deel 1

stinging-nettle-785292_960_720Wie is er nooit geprikt door een brandnetel? Als je een brandnetel beetpakt krijg je gemeen jeukende blaren. Dat komt doordat de brandnetel een soort kleine injectienaaldjes op de onderkant van de bladeren heeft zitten. Daarin zit een vloeistof die onder andere de stofjes acelyl, choline en histamine bevat. Bij druk lozen de naaldjes hun venijnige inhoud op onze huid. Dat geeft het pijnlijke, branderige gevoel en blaren.

Uitrukken, die brandnetels en wegwerpen, denk je dan. En zo doen we dat dan ook op onze tuinen. De naam van deze lelijkerd verwijst al naar deze vervelende eigenschap: “Urtica” komt van het Latijnse “ik brand”. En het Nederlandse woord “netel” verwijst naar het woordje “naald”.

Brandnetels vindt je bijna overal op aarde. De Grieken kenden hem al in 500 voor Christus en voor die tijd kwam hij al voor in Siberië. Romeinse soldaten hebben de plant ooit rond de jaartelling meegenomen naar Europa om zich tegen de kou te wapenen. Ze stampten hem fijn, mengden hem met olie en smeerden zich ermee in. Er zit histamine in de plant en dat opent de bloedvaten. Bij de Germanen was het een heilige plant en gewijd aan de oorlog- en dondergod Donar. Bliksem, donder en oorlog, dat past wel bij de brandnetel!

De brandnetel houdt van rijke grond waar nitraat en fosfaat in voorkomt. Hoe meer mest hoe liever. Op plekken waar hij overvloedig groeit, is de grond dus heel rijk. Maar soms ook vervuild, want de brandnetel doet daar niet moeilijk over. En lastig dat ie is om te verwijderen! Niet alleen heeft hij overal wortelstokken maar hij zaait zich uit dat het een lieve lust is. Die brandnetel zouden we met wortel en tak (als hij die had) moeten uitroeien. Maar is de brandnetel alleen maar een slechterik? Net als bij mensen heeft hij ook heel goede eigenschappen. Daar ga ik het over hebben in deel 2. Tot over een paar dagen! (Dit stukje is geschreven door mijn lieve moeder Sophia Botermans)

Tuinieren op Mars

002Soms kom ik rare dingen tegen in de tuin, in dit geval een paddenstoel. Mijn moeder vertelde mij onlangs dit verhaal:

Een man vertelde op een feestje over reizen naar Mars. Hij geloofde dat wij onze aarde zo zouden uitputten dat we onze toevlucht zouden moeten zoeken op Mars. Hij had er duidelijk over nagedacht. Hij wist ook precies hoe dat zou gaan. De eerste Marsreizigers, de pioniers, zouden in een soort kassencomplex leven. Daarin zouden ze een aardse situatie nabootsen. Hij zei dat er op verschillende plaatsen op aarde al grote projecten op dit gebied waren geweest. Zelfs al in de jaren 90 van de vorige eeuw. Hij had het over “Biosfeer 2”, een kassencomplex in Arizona, in Amerika. Ik hing aan zijn lippen. Daar wilde ik meer van weten. Maar, zoals dat op een feestje soms gaat, kreeg de man teveel last van de aandacht en de drank en ging steeds vreemdere dingen beweren. Toen hij ging vertellen over ondergronds levende marsmannetjes met geweldige intelligentie, die als volwassenen geboren worden (arme marsvrouwtjes!) haakte ik af en ging een bitterballetje eten.

Ik ben gaan snuffelen op internet en er blijkt nog wat van waar te zijn ook: In 1991 is er een groot project geweest in Tucson in Arizona, Biosfeer 2 genoemd (Aarde was biosfeer 1). Men maakte een heel grote kas, ter grootte van drie voetbalvelden met een knap technisch systeem om de luchtkwaliteit goed te houden. Het project had een mini oerwoud, woestijn, oceaan, savanne en een minimoeras met zelfs een mangrove. Daarnaast bouwden ze twee afdelingen met 2000 m2 voor intensieve, biologische landbouw. Gedurende twee jaar hebben hier vier mannen en vrouwen gewoond maar meermaals moest er van buitenaf worden ingegrepen om problemen te voorkomen. Vooralsnog hebben we dus maar een aarde die goed werkt.

De Binnentuin, tuinieren onder water

p1010894Als het regent werk ik soms in mijn binnentuin oftewel het grote aquarium. In de woonkamer staat een twee meter lange bak met circa 1000 liter water. In plaats van vogels en slakken heb ik hier vissen die zich bemoeien met mijn plantenbestand.

Je kan nog zo een leuk plan bedenken, komt dat plantje op een vissenzwemroute ben je gesjeesd. Sinds kort is mijn rode tijgerlotus de favoriete loungeplek van mijn grootste algeneter Drusilla. Ja, inderdaad vernoemd naar het karakter in Buffy de vampire slayer. Met lede ogen zie ik steeds meer gaten verschijnen. Ai, daar drijft weer een stukje weg wat madam er met haar staart heeft uitgewerkt. Filosofisch besluit ik, de natuur wint uiteindelijk altijd van de mens…

Innerlijke kruidentuin

dsc_0034-1-0Soms trek ik mij terug in mijn innerlijke tuin. Ik denk dat iedereen die heeft, soms betegeld, soms met gras… In mijn tuin brandt altijd een klein kampvuurtje. Vaak is het licht schemerig van de avond of nacht. Dat moment dat niets meer hoeft maar nog wel veel kan. Kinderen op bed, het werk is gedaan, volle buik van hopelijk lekker eten. Je kunt gaan slapen maar hoeft nog niet, dat moment.

Ik ga naar mijn tuin en zaai nieuwe plannen, oogst inspiratie en gooi wat hout op het vuur. Ik kom tot rust en weer bij mezelf. Je kan het mediteren noemen, andere mensen hebben het met zang of dans. Ik tuinier in mijn dromen en het fijne is, onkruid doet er niet toe in het donker. De innerlijke tuin is er altijd en overal beschikbaar.  Hoe ziet jou tuin eruit?

Snoeien is groeien, kruiden soms net politiek

dsc_0026-1-0-0_800x315Snoeien is groeien, als is dat soms wel even heftig vindt deze heg. Eigenlijk is het de bedoeling dat je altijd sterk bent en geen vlekjes maar dat werkt zo niet.

Snoeien is democratisch want je geeft meer kruiden een kans op overleven in plaats van een groene dictatoriale overheersing zie ook deze blog. Kruiden zijn soms net politiek. Je mag geen longontsteking hebben als potentieel leider arme H. Clinton. We zijn volgens mij en beetje doorgeschoten op dat punt. Geef mij maar die vlekjes en plekjes en de heg komt er wel bovenop.

Back in business, kruidentuin herplaatst en vernieuwd.

dsc_0009_5We hebben de afgelopen maanden hard gewerkt om hier in Deest een nieuwe kruidentuin te realiseren. Niet zaaien en oogsten maar graven, metselen, voegen!

Nu zie je steeds meer wat het gaat worden, fijn! Vanaf nu ga ik weer meer aandacht besteden aan de groeiende praktijk van Rosea; producten maken voor de webshop en weer regelmatig teksten en foto’s plaatsen op mijn blog!

Ik heb net weer nieuwe producten aan de webshop toegevoegd. Er zijn nu ook grote potten Calendula vaseline verkrijgbaar. Ik ga ook de workhop kruidenthee aanbieden. Heerlijk geneeskrachtige droge kruiden ruiken, voelen en proeven. Kleuren en geuren mengen en in een zakje afvullen zodat je thuis gemakkelijk eigen thee kunt zetten! Veel plezier op de site en graag tot ziens tijdens een activiteit!

Groene groet, Roos van Rosea Pommeralis

 

 

Oogst aan allochtone en autochtone kruiden

DSC_1004[2]

Hoe Hollands zijn onze Hollandse groenten en kruiden eigenlijk? Bijvoorbeeld boerenkool? Dat is toch echt Hollands? En dampende hutspot komt toch niet uit Brazilië?

Ik heb het uitgezocht met een verrassend resultaat: er zijn maar heel weinig autochtone groenten en kruiden. Maar waar komen al die groenten en kruiden dan precies vandaan?

Deel 1 van 3: Voor de jaartelling aten de stammen die hier woonden maar een paar koolsoorten. Men at vlees, vis, granen en kool met plaatselijke kruiden, uit stoofpotten. De Romeinen brachten variatie door met hun legers groenten en kruiden naar onze streken te brengen. Zij kenden groenten uit landen als Iran, Irak, India, Marokko en allerlei verre oorden.

Knoflook komt uit Siberië en wordt in Azië al eeuwen gebruikt. Om te groeien heeft knoflook een koudeperiode nodig. Grieken en Romeinen waren ervan overtuigd dat knoflook extra kracht gaf en ze aten er flink van, voor ze ten strijde trokken. Hele legers vielen al om van hun adem. In de Koran, Bijbel en Talmoed wordt de knoflook geprezen: ‘Eet regelmatig knoflook, het heldert de geest op, versterkt de mannelijkheid en verdrijft darmparasieten.’

Maar de pet moet af voor de ui. Uien dienen met groot respect behandeld te worden want het is een van de meest belangrijke voedingsproducten. Wat is het leven zonder de ui? Iedereen eet ze. Ze komen uit de streek van Iran tot West-Pakistan en het aangrenzende zuidelijk Rusland. Van daaruit is de uienteelt verspreid zijn in oostelijke en westelijke richting en nu over de hele aardbol. Rara, wat ik vanavond weer ga eten.

 

Verwenpakket met crème, olie, deodorant, en meer!

13243992_10209901382278177_4089841549290506759_oIk heb een verwenpakket gegeven aan Sjaiesta Badloe omdat ze zoveel goed werk doet voor kinderen in oorlogsgebieden. Massageolie om na het badderen de vermoeide voeten in te smeren, salie deodorant om lekker te ruiken, rozencrème, goudsbloem balsem voor schrale lippen en verzachtende kruidenthee voor even een ontspannen moment voor jezelf. Ik krijg deze foto van haar, dus het is goed gelukt!

Ken jij iemand die een verwenpakket verdient? Laat het mij weten, ik maak ze graag!

Zoef daar gaat de tijd, maar de kruiden groeien!

DSC_0732_338x600Terwijl bijna alle kruiden de verhuizing hebben overleefd blijft de realistische tuintijd beperkt. Er is een klein wezentje dat ongegeneerd het grootste deel van mijn aandacht/energie gebruikt. In gestolen kwartiertjes duik ik de tuin in en wied snel een stukje. Samen liggen we in het gras en vertel ik mijn kleine dame waar haar zandbak zal komen. Maar ook de bloeiende heemst en rijen goudsbloemen!

Ik woon nu in het land van Maas en Waal. Rijke rivierkleigrond! Dit weekend zijn we o.a. druk bezig geweest met grind scheppen om de oprijlaan weer mooi te maken. We hadden een gindbak verderop in de tuin waar tuinstoelen en een tafel konden staan; die gaat weg. Nu wat grind in de week gezet wat onder de klei zat, heerlijk aanmodderen en spoelen anders is de oprit straks een klont klei. Vlakbij is een oude steenfabriek. Waarschijnlijk komen daar de stenen en dakpannen van ons huis vandaan. Dat verbaast mij niets als ik weer tot mijn ellenbogen in de modder sta te roeren om het grind schoon te maken!

DSC_0728_338x600

Kruidenlezing en later workshop kruidenolie of kruidenthee samenstellen.

DSC_0061_800x450-0-1Het zal nog even duren voordat de tuin hier zo mooi kan zijn dan in Amersfoort. Het gaat wel lukken! Tot die tijd kan ik echter gedroogde kruiden kopen hier in de straat! We beginnen hier nu in mei met een Lente kruidenlezing:

Wil je van die winterse stijfheid en andere kwaaltjes af en lekker naar buiten de frisse lentezon in?

Ben je buiten geweest dan ben je nu zo verkouden, ook daar kunnen kruiden bij helpen!

Of vind je het leuk om met kruiden te koken en iets meer te weten wat ze naast smaak voor je kunnen doen?

Ik vertel dinsdagavond 3 mei hier in Deest over rustgevende citroenmelisse, verkwikkende munt, verwarmende rozemarijn en meer Europese kruiden. Van een aantal kruiden neem ik verse takken mee zodat je het kruid kunt ruiken, voelen en proeven. In de winkel zijn alle kruiden die ik behandel gedroogd te verkrijgen. Ben je na deze avond nieuwsgierig geworden dan kunnen we een volgende keer misschien kruidenolie, thee of zalf gaan maken!

Met vriendelijke groet,

Roos van Rosea Pommeralis